اثرات گرما و رطوبت بالا بر توليد مثل گاو  

افزايش حرارت و رطوبت محيط در تابستان مي تواند موجب تغييرات فيزيولوژيکي و رفتاري درگاوها ودرنتيجه کاهش موفقيتهاي توليد مثل گردد. اين تغييرات عموما در نتيجه (استرس گرما)  بوده وشامل موارد ذيل است:

1?افزايش تنفس.

2?افزايش درجه حرارت رکتوم.

3?افزايش مصرف آب.

4?کاهش غذاي مصرفي.

5?کاهش وزن.

6?کاهش فعاليت.

البته استرس حرارتي خيلي بالا باعث عدم تعادل ، کلاپس((Collaps و در نهايت  مرگ دام خواهد شد.

علاوه براين علائم ،تغييراتي در اندام تناسلي گاو نروماده در اثر استرس گرما اتفاق مي افتدکه ممکن است باعث کاهش باروري در آنها گردد. آستانه حرارت محيطي که در آن تغييرات فوق رخ مي دهد به خوبي روشن نيست بلکه استرس گرما بسته به طول مدت وشدت آن اثرات خود را روي اعضاي تناسلي به جاي مي گذارد . حرارت محيطي بالا که براي هفته ها ثابت بماند ممکن است اثرات زيان آور خود را در اندام تنا سلي نشان دهد . شب هاي خنک به کاهش استرس گرما کمک خواهد کرد و ممکن است که اثر استرس گرمائي روز را جبران کند .

ديگر عواملي که باعث کاهش اثراسترس گرمايي مي شوند عبارتند از :

1?تهويه کافي(چه مکانيکي و چه طبيعي ).

1. وجود سايه وآب آشاميدني.

3?استفاده مناسب از آب مثل ايجاد غبار آب وکاهش حرارت در اثر تبخير آن.

تاثير استرس گرما بر گاونر:

علائم استرس گرما در گاو نر با افزايش حرارت وثابت ماندن در 90 درجه فارنهايت (2/32  درجه سانتيگراد) بروز مي کند. حرارت محيطي 100 درجه فارنهات (7/37 درجه سانتيگراد) خطر ناک بوده و ممکن است علائم پيشرفته استرس گرما را  ايجاد کند . بسياري از داده ها در مطالعات تجربي مويد تاثير استرس گرما بر کيفيت مني گاو نر مي باشد. تغييرات بعدي استرس گرما مي تواند هنگام ارزيابي مني مشاهده گردد وآن  شامل تغييرات در شکل ، سر و دم سلول اسپرم مي باشد.

پوشش گذاري بر روي اسکروتوم بيضه در گاو نر مي تواند 4-1 درجه فارنهايت(2/2-6/. درجه سانتيگراد) حرارت پوستي اسکروتوم را افزايش دهد . اين عمل آزمايشي موجب ايجاد شرائط استرس گرمائي مي شود. پوشش گذاري بر روي اسکروتوم گوساله هاي نر يک ساله به مدت 72-24 ساعت موجب کاهش سلولهاي طبيعي اسپرم شده است . اين کاهش از 2-1 هفته بعد از پوشش گذاري اتفاق ميافتد.وقتي اين استرس بر داشته مي شود ، کيفيت مني تا 4-1 هفته به همان صورت ادامه مي يابد .  بسته به طول مدت استرس گرمائي کيفيت مني تقريبا تا 8-4 هفته بعد از آن به سطح قبل از استرس باز مي گردد. در مکانهائي که دامها به مدت زيادي تحت شرائط آزمايشات استرس گرما و هواي گرم قرار گرفته اند (95-88 درجه فارنهايت معادل 35-31 درجه سانتيگراد به مدت هشت هفته) ، نتايج مشابهي به دست آمده است و دامهــــــــاي فوق بعد از هشت هفته کـــــه استرس بر داشته شده به شرائـــط قبلي خود برگشته اند.

نتايج عملي استرس گرمائي بر روي گاوهاي نر به خوبي مشخص نيست. تغييرات در کيفيت مني ممکن است به کاهش باروري منجر شود و خصوصا اگر که گاو نر موجود   بارور کننده  گله ،تنها گاو نر قبل از استرس گرما بوده است . آزمايشات نشان داده که گاوهاي نر در بروز علائم استرس و نشان دادن حساسيت نسبت به استرس گرمايي متفاوت مي باشند و بصورت انفرادي ممکن است گاو نري باشد که در مقابل استرس گرماعلائم چنداني نشان ندهد در حالي که سايرين داراي علائم شديد باشند . چنانچه گاو نري در معرض استرس گرما قرار گرفته و1 الي 2 هفته بعد  اين گاو در برنامه همزماني روي تعدادي از گاو ها به کار گرفته شود ،ممکن است کاهش زيادي درباروري گاو ها اتفاق افتد. با اين وجود تحت شرايط بسياري که در فيلد وجود دارد با يک گاو نر نرمال غيرمحتمل است که استرس گرمائي حاد اساساً به تنهايي بتواند باروري گاو را تحت تاثير خود قرار دهد. اطلاعات داده اي موجود اجازه ي ارزيابي دقيق ميزان تاثيرگذاري  استرس گرما بر روي باروري در شرايط مختلف مديريتي در فيلد را نمي دهد .

با کاربرد مديريت توليد مثلي صحيح ممکن است استرس گرما به شرح ذيل در گاو نرکاهش يابد :

1-استفاده بهينه از گاو نر(نسبت 1 به 20 براي گوساله هاي نر يکساله به گاوهاي ماده و نسبت 1 به 40 براي گاوهاي نر بالغ).

2-تهيه سايه و تهويه مناسب (نصب فن (Fan ) يا استفاده از جريان باد به صورت طبيعي)

3- استفاده از گاوهاي نر با باروري بالا.

4-تهيه ميزان کافي آب با کيفيت مناسب و مواد معدني.

5-کاهش استرس هاي ديگر شامل ات مزاحم ، عفونت سم ، و غيره.

6-نگهداري گاو نر در شرائط وضعيت بدني خوب.

7-گردش گاوهاي نر بين مزارع (اگر که مزارع ديگري در دسترس است) اين کار باعث افزايش مقاومت گاونر حساس به استرس گرمائي و جبران استرس فوق مي شود.

اثرات استرس گرما بر توليد مثل گاو ماده:

افزايش استرس گرما به بيش از 86 درجه فارنهايت (30 درجه سانتيگراد) ممکن است که روي هورمونها در گاو ماده تاثير گذار باشد. کاهش طول زمان فحلي و کم شدن شدت علائم آن ممکن است که يکي از اثرات استرس گرما باشد. استرس گرما در زمان باروري و يا بلافاصله 10-7 روزبعد از آن ممکن است که باعث کاهش ريت  باروري ( conception rate ) گردد. اين خصوصا وقتي به وقوع مي پيوندد که گاو ها به استرس گرما عادت نداشته باشند.اين تغييرات نه تنها شامل نارسائي در بــــاروري تخمک است بلکه  اساسا موجب افزايش مرگ زود رس جنين نيز در گــــــاو مي باشد.

بامرگ زودرس جنين در رابطه با استرس گرما ، گاو ظرف 21 روز به فحلي باز مي گردد. در واقع جنين قبل از شناسائي توسط مادر از بين رفته و آبستني زايل گرديده است.بنابر اين گاو مجددا ظرف 21 روز به فحلي باز مي گردد.

کاهش باروري در گاوها، بيشترين احتمال، متعاقب استرس گرما مي باشد.اما در برخي از تليسه ها هم ممکن است کاهش باروري اتفاق افتد

درحالي که بطور سنتي غا لب توجهات معطوف به اثرات کاهش باروري در گاو نر است، اما اين واقعيت مهم است که استرس گرما بر روي باروري گاو ماده موثر مي باشد.

بنا بر اين استرس گرما خصوصا در زمان اجراي برنامه همزماني بايد مورد توجه قرار گيرد. در يک برنامه همزماني در زمان بروز فحلي براي اجتناب از استرس آب و هواي گرم و يا به کار گيري ابزار مديريتي در جهت کاهش اين استرس براي حصول يک نتيجه خوب ، بايد مد نظر قرار گيرد.